مقالات

♦️«لیکوئیدیتی» در قراردادهای رمزارزی؛ وقتی نقدشوندگی تبدیل به ریسک حقوقی می‌شود♦️

در بسیاری از پروژه‌های رمزارزی و دیفای (DeFi)، مفهوم لیکوئیدیتی یا نقدشوندگی فقط یک اصطلاح اقتصادی نیست؛ بلکه یک مولفه حقوقی مؤثر در تنظیم قراردادهاست.

اغلب مشارکت‌کنندگان در پلتفرم‌های رمزارزی، تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی هستند که سرمایه‌ خود را در استخرها قرار می‌دهند، اما آیا این رابطه صرفاً مالی است؟ یا جنبه‌های قراردادی مشخصی دارد؟

در عمل، با چند چالش حقوقی مواجهیم:

نبود چارچوب حقوقی روشن در ایران: در حال حاضر، مقررات مشخصی در خصوص ماهیت حقوقی تأمین نقدینگی (liquidity provision) در قراردادهای هوشمند وجود ندارد. این خلأ، اختلافات را به‌سمت تفسیر شخصی می‌برد.

مرز مبهم بین سرمایه‌گذاری و قرارداد خدمات: آیا فردی که لیکوئیدیتی وارد می‌کند، سرمایه‌گذار محسوب می‌شود یا شریک در سود و زیان؟ اگر قرارداد هوشمند دچار باگ شود یا دارایی لیکوئید شود، مسئولیت با کیست؟

پیش‌بینی ریسک در قراردادهای اولیه: بسیاری از این پروژه‌ها در گیت‌هاب یا فضای متن‌باز تعریف می‌شوند، اما توافق‌نامه‌های اولیه (مثلاً Whitepaper یا Terms of Use) فاقد بندهای الزام‌آور درباره ریسک‌های لیکوئید شدن هستند.

جمع‌بندی:

در دنیای رمز ارزها، مفاهیم اقتصادی باید به زبان حقوقی ترجمه شوند. لیکوئیدیتی، بدون تعریف دقیق در قرارداد، می‌تواند به‌جای سودآوری، منشأ مسئولیت و اختلاف شود؛ به‌ویژه در کشورهایی مثل ایران که چارچوب حقوقی رمزارز هنوز در حال شکل‌گیری است.